Pasowanie gwintów - Klasy dokładności, tabela i ich zastosowanie

Pasowanie gwintów to proces dopasowywania śrub i nakrętek, aby połączenie gwintowe było odpowiednio mocne, stabilne i funkcjonalne. Pasowanie odnosi się do tolerancji i dopasowania wymiarów gwintu zewnętrznego (na śrubie) i gwintu wewnętrznego (w nakrętce). Prawidłowe pasowanie jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniej wytrzymałości mechanicznej oraz innych właściwości połączenia.

Klasy dokładności gwintów

Gwinty są produkowane z określonymi klasami dokładności, które definiują tolerancje wymiarowe i kształtowe gwintu. Klasy te oznaczają precyzję, z jaką gwint jest wykonany, i są one znormalizowane w międzynarodowych standardach, takich jak ISO, DIN i ANSI. Klasy dokładności gwintów metrycznych są zazwyczaj oznaczane trzema cyframi, na przykład 6g, 6H. W systemie metrycznym są one określane dla gwintów zewnętrznych (śrub) i wewnętrznych (nakrętek):

• Gwinty zewnętrzne (śruby): klasy dokładności są oznaczane małymi literami (e, f, g, h).
• Gwinty wewnętrzne (nakrętki): klasy dokładności są oznaczane dużymi literami (E, F, G, H).

Klasy dokładności gwintów według ISO

Oto tabela przedstawiająca klasy dokładności gwintów metrycznych:

Tolerancje i średnice odchyłek podziałkowych

Tolerancje średnic podziałowych są istotnym elementem pasowania gwintów, ponieważ definiują one dopuszczalne odchyłki wymiarowe średnicy podziałowej gwintu. Istnieje siedem szeregów tolerancji średnic podziałowych oznaczonych w następujący sposób:

• S4
• S5
• S6
• S7
• S8
• S9
• S10

Tolerancja gwintów zewnętrznych odnosi się do zakresu dopuszczalnych odchyleń wymiarów gwintów od ich nominalnych wartości.

Przeczytaj więcej: Tolerancja gwintów - czym jest i do czego służy? - tabela i zakresy

Przykład oznaczenia tolerancji

Oznaczenie M 16X1-S8-30 oznacza gwint drobnozwojny o skoku 1 mm, tolerancji średnicy podziałowej S8 i długości rdzenia 30 mm.

Zastosowanie tolerancji w pasowaniu gwintów

• Pasowania luźne: Są używane w połączeniach ruchowych, gdzie łatwość smarowania jest kluczowa. Luźniejsze pasowania pozwalają na swobodne obracanie się gwintu, co jest istotne w mechanizmach ruchowych.
• Pasowania ciasne: Są stosowane w połączeniach, gdzie zależy nam na szczelności gwintu. Ciaśniejsze pasowania zapewniają lepszą szczelność, co jest istotne w aplikacjach, gdzie połączenie musi być hermetyczne.

Do czego służy informacja o klasach dokładności?

Informacja o klasach dokładności jest kluczowa z kilku powodów:

1. Dopasowanie: Pozwala na wybór odpowiednich kombinacji śrub i nakrętek, aby uzyskać połączenie o wymaganej wytrzymałości i stabilności.
2. Kontrola jakości: Pomaga w utrzymaniu standardów produkcji i zapewnieniu zgodności z wymaganiami technicznymi.
3. Wydajność mechaniczna: Zapewnia odpowiednie pasowanie, które wpływa na właściwości mechaniczne połączenia, takie jak wytrzymałość, odporność na wibracje i zdolność przenoszenia obciążeń.
4. Łatwość montażu: Ułatwia montaż i demontaż połączeń gwintowych, szczególnie w zastosowaniach przemysłowych, gdzie konieczna jest szybka wymiana elementów.

Przykład pasowania gwintów

Rozważmy przykład oznaczenia gwintu metrycznego M10x1.5, gdzie:

• M10 oznacza średnicę nominalną gwintu wynoszącą 10 mm.
• 1.5 to skok gwintu, czyli odległość między dwoma sąsiednimi wierzchołkami nici.

Jeżeli zastosujemy kombinację gwintu zewnętrznego o klasie 6g i gwintu wewnętrznego o klasie 6H, uzyskamy standardowe pasowanie przemysłowe, które jest często stosowane w różnych aplikacjach mechanicznych.

Pasowanie gwintów, klasy dokładności, tolerancje i średnice odchyłek podziałkowych są kluczowymi aspektami w projektowaniu i produkcji połączeń gwintowych. Dzięki zrozumieniu tych parametrów, inżynierowie mogą zapewnić odpowiednie właściwości mechaniczne, trwałość i niezawodność połączeń gwintowych w różnych zastosowaniach. Informacje te są niezbędne dla utrzymania wysokich standardów jakości i efektywności w produkcji przemysłowej.